William Shakespeare, Szekspir (data ur. nieznana, prawdopodobnie 23 kwietnia 1564, miejsce ur. Stratford-upon-Avon, ochrzczony 26 kwietnia 1564, zm. 23 kwietnia 1616 w Stratford-upon-Avon), angielski poeta, dramaturg, aktor. Powszechnie uważany za jednego z najwybitniejszych pisarzy literatury angielskiej oraz reformatorów teatru.
Biografia Shakespeare’a, zwłaszcza lata 1574-88 (młodość Shakespeare’a) są najmniej znane historykom, odtwarzana jest na podstawie ok. czterystu dokumentów. Niewiele wiadomo o życiu Shakespeare’a po ukończeniu nauki i na początku jego kariery.
Jego ojciec, John, pochodził z chłopskiej rodziny. Jednak po pewnym czasie porzucił rolę i ok. roku 1550 przeprowadził się do miasta. Zajmował się tam wyrobem rękawic, a także handlem zbożem i drewnem, co uczyniło z niego zamożnego kupca. W Stratford-upon-Avon pełnił ważne funkcje miejskie. Jego matka, Mary, pochodziła z katolickiej, szlacheckiej rodziny Ardenów. Mieli ośmioro dzieci, z których najstarszy był William.
Uczęszczał do szkoły miejskiej (odpowiednik dzisiejszej szkoły średniej). Uczył się tam łaciny, historii, literatury antycznej i retoryki. Prawdopodobnie w okresie kłopotów finansowych ojca musiał przerwać naukę. Pracował w różnych magnackich rezydencjach jako guwerner, sekretarz, a także aktor w dworskich przedstawieniach. Zdobywał ogładę, poszerz, poznawał ludzi (w tym wielu możnych protektorów). Zdobył też koneksje w kręgach dworskich, o czym świadczą przyjacielskie dedykacje dla lorda Southamptona na stronach jego poematów Wenus i Adonis (Venus and Adonis, 1593) oraz Lukrecja (The Rape of Lucrece).
Od roku 1594 należał do kompanii Sług Lorda Szambelana (The Lord Chamberlain’s Men), po wstąpieniu na tron Jakuba I kompania ta przyjęła nazwę Sług Królewskich (The King’s Men). Występowali oni w The Globe, a także w Blackfriars Theatre.
Shakespeare był współudziałowcem otwartego teatru The Globe. Stał się znanym aktorem, występując między innymi w rolach głównych w sztukach Bena Jonsona. Zdobył majątek, mógł kupić dla siebie i ojca tytuł szlachecki (1596), posiadłość w londyńskiej dzielnicy Blackfriars, a także jeden z najokazalszych domów w Stratford – New Place.
Do tej pory niewyjaśniona jest kwestia, dlaczego William opuścił Stratford. Do rodzinnego miasta przyjeżdżał często. Dbał o swoją rodzinę, starał się być dobrym, troskliwym synem, ojcem i mężem. Do Stratfordu wrócił ok. roku 1610, a rok później zaprzestał działalności.
Zmarł 23 kwietnia 1616 roku w rodzinnym Stratfordzie, gdzie został pochowany w prezbiterium Kolegiaty Świętej Trójcy.
Shakespeare uważany jest za głównego inspiratora reformy dramatu europejskiego (dramat szekspirowski). Żył w czasach Elżbiety I i Jakuba I, kiedy to powstał teatr elżbietański. Sztuki Shakespeare’a są według niego zwierciadłem i streszczoną żywą kroniką czasu. Jego twórczość przypada na zmierzch renesansu i po trosze zwiastuje nadejście baroku, więc bohaterowie jego dzieł zmagają się często z niszczącymi mrokami namiętności i złudzeniami. Shakespeare studiuje naturę ludzką bez humanistycznej idealizacji.
Najważniejszym motywem jego dramatów jest problem władzy, która jawi się jako demoralizująca i niszcząca. Interesuje Shakespeare’a mechanizm władzy, ukrytego obiektu ludzkich pragnień. Tematyka ta pojawia się przede wszystkim w kronikach królewskich i tragediach.
Napisał też cykl stu pięćdziesięciu czterech Sonetów o tematyce miłosnej, które zostały opublikowane w roku 1609. Większość z nich jest adresowana do młodzieńca (fair lord), a pozostałe do damy (dark lady), tożsamość tych postaci stanowi do dziś przedmiot sporów.
Źródło” pl.wikipedia.org
